Các doanh nghiệp XK cá ngừ của Việt Nam mặc dù đã nỗ lực mở rộng XK sang các thị trường nhỏ nhưng lượng tăng không đủ bù đắp.
Trong khi đó, các thị trường NK cá ngừ lớn trên thế giới vẫn bị tác động nặng nề bởi lạm phát, kinh tế suy giảm khiến nhu cầu tiêu thụ sụt giảm, dẫn đến lượng và giá xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam trong quý đầu năm nay cũng giảm theo.
Xuất khẩu cá ngừ chế biến có xu hướng tăng trở lại
Theo số liệu thống kế của Hải quan Việt Nam, XK các nhóm mặt hàng cá ngừ của Việt Nam trong quý 1/2023 đều giảm so với cùng kỳ, trừ các nhóm mặt hàng cá ngừ chế biến khác (mã HS16), trong đó chủ yếu là loin cá ngừ hấp đông lạnh.
Các sản phẩm thịt/loin cá ngừ đông lạnh vẫn là các sản phẩm XK chủ lực chiếm 51%. So với quý 1/2022, XK nhóm mặt hàng này trong quý 1/2023 giảm mạnh 49%, đạt hơn 91 triệu USD.
Trong khi đó, XK các sản phẩm cá ngừ đóng hộp của Việt Nam đã có sự phục hồi tuy nhiên lượng phục hồi không nhiều nên không đủ bù đắp cho lượng sụt giảm trong tháng đầu năm. XK nhóm sản phẩm này trong quý 1/2023 vẫn giảm 10%.
Đáng chú ý trong quý ý, tỷ trọng XK các nhóm mặt hàng cá ngừ chế biến khác mã HS16, trong đó chủ yếu loin cá ngừ hấp đông lạnh, tăng cao. Kim ngạch XK nhóm mặt hàng này trong quý 1/2023 tăng tới 44% so với cùng kỳ.
Thị trường xuất khẩu mở rộng nhưng kim ngạch vẫn giảm
Tính đến hết tháng 3/2023, cá ngừ của Việt Nam đã XK được sang hơn 85 thị trường trên thế giới. Trong đó Mỹ, Israel, Nhật Bản, Đức, Hà Lan và Thái Lan là 6 thị trường đơn lẻ NK nhiều nhất cá ngừ của Việt Nam, chiếm 60% tổng kim ngạch XK trong 3 tháng đầu năm 2023.
Tại thị trường Mỹ, mặc dù lạm phát hạ nhiệt, giá xăng giảm, nhưng các chi phí sản xuất và giá các sản phẩm thiết yếu của Hoa Kỳ vẫn cao, nên người dân vẫn phải thắt chặt chi tiêu trong giai đoạn này, và có xu hướng tiêu thụ sản phẩm có giá thấp hơn. Tính đến hết tháng 3/2023, XK cá ngừ sang Mỹ đạt 64 triệu USD, giảm 53% so với cùng kỳ năm 2022.
Còn tại thị trường EU, XK sang thị trường này sau khi sụt giảm trong tháng 2 đã tăng nhẹ 5% trong tháng 3. Top 3 thị trường NK lớn nhất trong khối đã có sự thay đổi. Italy với tốc độ tăng trưởng “đột phá” 254% trong tháng 3 đã thay thế cho Tây Ban Nha trở thành thị trường NK cá ngừ lớn thứ 3 trong khối. Cùng với Italy, XK sang Hà Lan vẫn giữ tốc độ tăng trưởng khả quan trong tháng 3, đạt 52%. Trong khi đó, XK cá ngừ sang Đức lại sụt giảm 30% so với cùng kỳ.
XK sang khối thị trường các nước tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) cũng đang thấp hơn so với cùng ký. Mặc dù XK sang Nhật Bản và Mexico vẫn tiếp tục tăng trưởng trong tháng 3, nhưng XK sang Canada vẫn tiếp tục giảm sâu. Chính vì thế tính đến hết tháng 3, XK cá ngừ sang khối thị trường CPTPP vẫn giảm 14%, chỉ đạt hơn 26 triệu USD.
Trong khi XK sang các thị trường truyền thống như Mỹ, Canada,… giảm, XK sang các thị trường nhỏ lẻ như Hàn Quốc, Peru, Anh, Trung Quốc và Hồng Kông, hay Algeria… tăng mạnh. Một số thị trường có mức tăng trưởng lên tới 3 con số như Hàn Quốc tăng 636%, Anh tăng 182%, Algeria tăng 426%.
Hiện tại, giá cá ngừ nguyên liệu trên thị trường thế giới tăng cao lên mức đỉnh, kéo theo giá cá ngừ trong nước tăng. Điều này đang khiến cho các DN gặp nhiều khó khăn hơn.
Bên cạnh đó, lượng tồn kho tại một số thị trường lớn như các nước EU vẫn ở mức cao, có thể kéo dài tới 2-3 tháng tới. Do đó, nhu cầu NK tại các thị trường này sẽ vẫn thấp trong quý tới. Và dự kiến XK cá ngừ của Việt Nam trong quý 2/2023 vẫn khó có thể tăng so với cùng kỳ.
